Als bestuurder van een bv (of andere rechtspersoon) lijkt je privévermogen veilig voor bedrijfsschulden. Maar vergis je niet: bij fouten of het niet naleven van bepaalde regels, kan je persoonlijke aansprakelijkheid in beeld komen. In dit artikel lees je precies wanneer dit speelt, wat de grootste risico’s zijn en hoe je ze effectief kunt voorkomen.

Wie loopt het risico op bestuurdersaansprakelijkheid?

Niet alleen formele bestuurders (ingeschreven bij KvK) kunnen aansprakelijk worden gesteld, maar ook:

• Feitelijke beleidsbepalers die op de achtergrond het beleid beïnvloeden.
• Oud-bestuurders tot drie jaar nadat ze aftreden.
• Nieuwe bestuurders die instappen zonder goed onderzoek naar eerder wanbeleid.

Let op: bij eenmanszaken of vof’s is er automatisch sprake van privéaansprakelijkheid.

4 situaties waarin bestuurders persoonlijk aansprakelijk worden gesteld

1. Kennelijk onbehoorlijk bestuur

Dit doet zich voor wanneer je bestuurt op een manier die ‘geen redelijk denkend bestuurder zou toepassen.’ Bijvoorbeeld:

• Geen of gebrekkige administratie.
• Te laat deponeren van de jaarrekening.

Dit kan zwaar wegen bij faillissement, want de curator kan je aansprakelijk stellen voor het tekort in de boedel als onbehoorlijk bestuur hiervan een belangrijke oorzaak was.

2. Onrechtmatige daad (Beklamel-norm)

Dit is aan de orde wanneer:

• Je namens de bv verplichtingen aangaat terwijl je wist (of behoorde te weten) dat de onderneming die niet kon nakomen.
• Je het vermogen van de bv bewust wegsluist waardoor schuldeisers geen verhaal meer kunnen halen.

3. Niet of te laat inschrijven in het Handelsregister

Als je bv nog niet is ingeschreven en je sluit al overeenkomsten, ben jij persoonlijk aansprakelijk voor alle verplichtingen uit die overeenkomsten.

4. Niet tijdig melden betalingsonmacht aan de Belastingdienst of het pensioenfonds

Als je betalingsproblemen hebt, moet je dit schriftelijk melden binnen twee weken na het verstrijken van de betaaltermijn. Dit geldt per aanslag én per belastingsoort of pensioenpremie. Doe je dit niet, dan ben je automatisch persoonlijk aansprakelijk voor die schulden. Een eerder gedane melding blijft geldig zolang de betalingsonmacht voor dezelfde aanslag voortduurt. Je hoeft dus niet opnieuw te melden voor dezelfde schuld, tenzij er volledig betaald is of de ontvanger (bijv. de Belastingdienst) anders aangeeft.

Praktische verplichtingen voor bestuurders

Volg deze 3 stappen nauwkeurig om problemen te voorkomen:

1. Administratie voeren
   Houd je boekhouding up-to-date en inzichtelijk. Een goede administratie is je sterkste verdediging bij aansprakelijkheidsclaims.
2. Jaarrekening tijdig publiceren
   Deponeer uiterlijk binnen twaalf maanden na afloop van het boekjaar. Te laat publiceren betekent automatisch onbehoorlijk bestuur, tenzij je overtuigend kunt bewijzen dat er sprake was van een klein en verklaarbaar verzuim.
3. Tijdig betalingsonmacht melden
   Meld altijd binnen twee weken schriftelijk aan de Belastingdienst en pensioenfondsen wanneer je betalingsproblemen voorziet. Vermeld hierbij duidelijk de oorzaken.

Hoe bescherm je jezelf als bestuurder?

• Disculpatie: Aantonen dat eventuele fouten niet aan jou te wijten zijn en dat je maatregelen hebt genomen om schade te voorkomen of beperken.
• Decharge: Als aandeelhouders je formeel kwijting verlenen, kan de bv zelf je niet meer aansprakelijk stellen. Let op: dit geldt niet voor derden of curatoren.
• Bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering: Deze verzekering beschermt tegen schadeclaims. Let goed op de voorwaarden; fraude, opzet en onbehoorlijk bestuur worden meestal uitgesloten.
• Due diligence bij aantreden: Doe zorgvuldig onderzoek naar het eerdere beleid als je bestuurder wordt van een bestaande bv.

Extra aandachtspunten voor bestuurders

• Taakverdeling binnen het bestuur: Leg afspraken duidelijk vast. Controleer regelmatig het functioneren van je mede-bestuurders.
• Feitelijke beleidsbepalers: Zelfs zonder formele benoeming kun je aansprakelijk worden gesteld als je de bv feitelijk bestuurt.
• Bestuursverbod: Bij ernstige misstanden kan een rechter je tijdelijk verbieden bestuurder te zijn van een bv.

Conclusie en actiepunten

Ondernemen brengt risico’s mee, maar als bestuurder kun je die goed beheersen. Zorg altijd voor:

• Een correcte administratie.
• Tijdige publicatie van de jaarrekening.
• Tijdige en volledige melding van betalingsproblemen.

Twijfel je of heb je ondersteuning nodig? Plan vandaag nog een gratis risicoscan en voorkom persoonlijke aansprakelijkheid.