Wat is een eenmanszaak?

De eenmanszaak

Een eenmanszaak wordt opgericht door één persoon, die persoon is verantwoordelijk voor het bedrijf en tevens privé aansprakelijk voor de schulden. Een eenmanszaak kan verschillende activiteiten of vestigingen hebben. Ook kan je gebruik maken van verschillende handelsnamen. Een eenmanszaak moet ingeschreven worden in het Handelsregister van de KVK. Wanneer je een bedrijf start is de eenmanszaak meestal belastingtechnisch ook de meest voordelige rechtsvorm vanwege verschillende aftrekposten. Naarmate de winst groeit, kan dit veranderen. Een eenmanszaak is verplicht om een administratie bij te houden, maar je hoeft de jaarrekening niet te deponeren bij de KVK. De Belastingdienst stelt wel eisen aan je administratie, agenda en facturatie.

Rechtspersoonlijkheid en aansprakelijkheid

Een eenmanszaak heeft geen rechtspersoonlijkheid, wat betekent dat de eigenaar verantwoordelijk is voor de handelingen van het bedrijf. Daarnaast ben je met je eigen geld en met je privébezit aansprakelijk voor eventuele schulden, en met je zakelijke bezit ben je aansprakelijk voor je privé schulden. Als je in gemeenschap van goederen bent getrouwd dan is jouw partner dat ook.

Kosten en belasting

Ieder bedrijf heeft kosten, bij een eenmanszaak moet je rekening houden met de inschrijvingskosten van de KVK en de kosten om je administratie bij te houden.

Als eigenaar van een eenmanszaak betaal je inkomstenbelasting over de winst uit de onderneming. Als je ondernemer voor de inkomstenbelasting bent, dan heb je recht op mkb-winstvrijstelling. Als je ook aan het urencriterium voldoet heb je ook recht op andere belastingvoordelen, zoals de zelfstandigenaftrek en de oudedagsreserve. Als starter kun je ook nog gebruik maken van de startersaftrek.

Als je ondernemer bent voor de btw, betaal je ook btw over de omzet van de eenmanszaak. Als je omzet minder dan 20.000 euro per jaar is, kun je gebruikmaken van de kleineondernemersregeling (KOR).

Oprichten, opheffen of wijzigen

Je richt een eenmanszaak op door je in te schrijven in het Handelsregister van het KVK, je bedrijf wordt dan automatisch aangemeld bij de Belastingdienst. Hiervoor betaal je eenmalig inschrijfkosten voor de KVK. Er is verder geen startkapitaal nodig. De Belastingdienst kijkt vervolgens of je ook ondernemer bent voor de omzetbelasting en je dus een btw-identificatienummer krijgt en mogelijke andere belastingplichten ontstaan.

Als je wilt stoppen met je eenmanszaak dan moet je je uitschrijven bij de KVK én zorgen voor een fiscale afrekening met de Belastingdienst. Zo betaal je een stakingswinst als je bedrijf meer waard is geworden en dien je af te rekenen over een eventuele opgebouwde fiscale oudedagsreserve (tenzij je een lijfrente of bankspaarproduct koopt).

Het is belangrijk om goed na te denken over het mogelijk overlijden. Wie neemt de eenmanszaak over? Stel een ondernemerstestament op om problemen voor je nabestaanden te voorkomen. Zorg voor een overzicht: waar is de administratie opgeborgen, waar staan de wachtwoorden, wie is je boekhouder, heb je een overlijdensrisicoverzekering?

Wil je veranderen van rechtsvorm? Je kan je eenmanszaak omzetten naar een bv, dit kan fiscaal gezien op verschillende manieren. Als je meer wilt samenwerken kun je met de eenmanszaak opgaan in een personenvennootschap (vof of maatschap).

Sociale zekerheid

De eigenaar van een eenmanszaak betaalt premies voor de volksverzekeringen. Als je een AOW-gerechtigde leeftijd bereikt, krijg je AOW. Natuurlijk kan je zelf een aanvullend pensioen regelen bijvoorbeeld via een fiscale oudedagsreserve (FOR).

Daarnaast heb je geen recht op een Ziektewet-, WW-, of WIA-uitkering. Het is daarom verstandig om zelf een arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten. Als je zwanger bent, heb je recht op een zwangerschapsuitkering van minimaal 16 weken die je kunt aanvragen bij het UWV. Het kan verstandig zijn om aanvullende verzekeringen af te sluiten, dit hangt ook af van het soort onderneming die je hebt.