Duurzaamheid in het mkb
Dit is alweer de derde blog in de reeks waarin onze collega’s Lucky en Ertug in gesprek gaan met specialisten op het gebied van duurzaamheid over de transitie in het bedrijfsleven en de accountancy. Vandaag praten we met Fred de Jong, Associate Lector Sustainable Finance & Tax bij HAN University of Applied Sciences. Nancy Kamp-Roelands en Dick de Waard van de Universiteit van Groningen gingen hem voor.
Wie is Fred de Jong?
Intellectuele uitdaging geeft motivatie
Duurzaamheid is een containerbegrip; wat is het nou echt?
Fred beaamt: “Duurzaamheid is een breed begrip.” Hij vertelt dat in recent onderzoek onder financieel/fiscaal adviseurs te zien is dat de eerste associaties met duurzaamheid vaak dingen als klimaat, schone energie en zonnepanelen zijn. Terwijl het volgens hem over zoveel bredere onderwerpen gaat; sociale zaken, gezondheid, duurzame inzetbaarheid, veiligheid, brede welvaart. Eigenlijk de Sustainable Development Goals (SDG’s), die zijn zo breed dat het alles omvat.
Duurzaamheid vs. toekomstbestendigheid
Welke uitdagingen heeft de mkb’er op dit thema?
Fred: “Een van de grootste uitdagingen voor bedrijven, met name voor mkb bedrijven, is dat zij ook rekenschap moeten geven over hun maatschappelijk verantwoordelijkheid. Ze zullen hun impact op maatschappij en milieu transparant moeten maken. Bij grote bedrijven wordt dit al in regelgeving vastgelegd, maar dat heeft ook effect op het mkb. Dus bedrijven zullen zich meer bewust moeten zijn van het effect dat hun product of dienst heeft op de maatschappij en het milieu. De eerste stap voor zowel ondernemers als adviseurs is te gaan begrijpen dat duurzaamheid verder gaat dan enkel milieu.”
De mkb’er heeft veel op zijn bordje
Fred geeft aan dat er veel ontwikkelingen zijn op zowel landelijk als Europees gebied die uitdagingen opleveren voor mkb’ers. Er zijn ambities en doelen gesteld. Denk aan de vermindering van CO2 uitstoot, verkleining van de kansenongelijkheid, bevordering van inclusiviteit en de verbetering van de financiële gezondheid van medewerkers.
Fred: “Daarnaast hebben ondernemers altijd te maken met thema’s als digitalisering, globalisering, innovatie, concurrentie en, arbeidsmarkt. Kortom, de mkb’er heeft veel op zijn bordje. Maar al die zaken komen samen in toekomstbestendigheid, dus je moet duurzaamheid ook helemaal niet als een aparte uitdaging zien. Alles staat met elkaar in verbinding dus het is goed om het integraal te bekijken. Maar dat kan knap lastig zijn, al helemaal als je in de waan van de dag zit.”
Hoe kan je dit als mkb’er het beste aanvliegen?
Fred: “Het beste is om je te verdiepen in het onderwerp. En om te beseffen dat het niet alleen nodig is vanwege een betere wereld maar dat er ook gewoon een bedrijfseconomische noodzaak achter ligt. Los van regelgeving die eraan komt en het de bedrijven eigenlijk verplicht, moet je als ondernemer altijd blijven kijken naar hoe relevant je bent in de toekomst. Stel jezelf de vraag: ‘als ik niet duurzaam ga ondernemen, ben ik dan nog relevant over 5, 10 of 15 jaar?’. De overtuiging is dat bedrijven die niet maatschappelijk relevant zijn, geen bestaansrecht hebben in de toekomst. Dat is het nieuwe economische denken.”
Je kan het volgens Fred vergelijken met bedrijven die het een aantal jaren geleden niet nodig vonden om een digitale strategie te hebben. Inmiddels kan je echt niet meer zonder.
Bewustzijn, onderwijs en de juiste tools en instrumenten
We vroegen Fred wat er concreet moet veranderen in het financiële vakgebied om dit te verwezenlijken. Fred: “Het bewustzijn dat het een belangrijk thema is en dat het verdergaat dan het groene element. Daarnaast in de opleidingen en in ondersteuningsmateriaal, tools, instrumenten, die de adviseur faciliteren om dat gesprek aan te gaan met de klant. De adviseur moet voldoende informatie hebben én er moeten goede instrumenten zijn. Dat kan fiscaal zijn, subsidies, financieringen, overheidsmaatregelingen, verzekeringsproducten en soorten verslagleggingsregels.
Fred vervolgt: “Dit gaat over de toekomst, dus je gaat daar ook een gesprek over aan. Waar wil die ondernemer naar toe, wat zijn belangrijke uitdagingen en hoe kunnen we dat faciliteren? Je gaat vooruitkijken in plaats van terugkijken naar de cijfers. Je ziet dus echt een verschuiving van technisch specialist naar veel meer de adviesfunctie. Het vraagt ook om een ander type mensen, of misschien moet je wel veel meer met teams werken. Een echte cijferspecialist koppelen aan de relatiebeheerder.”
Nieuwe generatie studenten
We vroegen Fred of hij in zijn rol als Associate Lector concrete verschillen ziet in de nieuwe generatie studenten. Fred vertelt dat dit dubbel is. Uit landelijk onderzoek blijkt dat jongeren dit soort thema’s belangrijker vinden. Vroeger wilden studenten veelal werken bij grote bedrijven. Nu kijken ze vaker naar mkb bedrijven en maatschappelijke relevantie. Maar het is ook bij studenten nog wel een uitdaging om ze bewust te maken van het belang van duurzaamheid en hun toekomstige rol (de adviseur) daarin. Ze staan er meer voor open, maar je moet het echt wel meegeven in het onderwijs. Dat gaat wel goed, je kan ze goed laten zien dat dit de grote thema’s zijn die spelen.
De nieuwe generatie professionals binden en boeien
Hoe kan je die nieuwe generatie aan studenten binden en boeien? Fred: “Dat is voor ons ook nog een zoektocht in alle eerlijkheid.” Hij vertelt dat studenten het interessant vinden dat duurzaamheid voor bedrijven ook in de praktijk een thema is waarmee wordt geworsteld. Dat levert concrete en uitdagende vraagstukken op waar je bedrijven echt mee kunt helpen. Dat maakt het werk een stuk leuker.
Wat wil je bereiken?
Afsluitend vroegen we Fred nog naar zijn eigen doelen. Fred: “Mijn ambitie is om de financieel/fiscaal advieswereld ervan te overtuigen dat ze een belangrijke rol kunnen spelen in de duurzaamheidstransitie. Op dit moment is het bewustzijn er nog niet heel erg. Ook bij beleidsbepalers mist dat bewustzijn nog. Er wordt veel gesproken over de duurzaamheidstransitie en dat de financiële sector daar een belangrijke rol in speelt. Maar de financieel en fiscaal adviseurs worden daar nog helemaal niet bij betrokken. Terwijl zij juist heel dicht op de klant zitten en uiteindelijk een groter effect kunnen hebben.”
Fred vertelt dat het zijn missie is om partijen te overtuigen van het belang van de rol van die adviseur én dat we dit vervolgens ook goed verwerken in het onderwijs. Duurzaamheid moet de rode draad worden in de opleiding tot financieel/fiscaal adviseur als je het hem vraagt.
Laatste tip van Fred voor organisaties die duurzaam willen ondernemen?
Fred: “Het belangrijkste in duurzaam ondernemen is dat je openstaat voor de ontwikkeling en je erin gaat verdiepen. Dan kom je erachter wat de relevantie is voor jezelf en de toekomstbestendigheid van de organisatie. En – niet onbelangrijk – waarom het je werk zelfs leuker maakt. Al vind je het spannend en weet je niet precies waar je moet beginnen; gewoon beginnen. En wees niet bang om je adviseur om hulp te vragen, daag hem uit je te helpen.
Doe het samen!
Fred: “Samenwerking is het sleutelwoord in dit thema. Het speelt in het onderwijs, bij studenten, bij grote en kleine bedrijven en bij beleidsbepalers. Iedereen is er mee bezig. Zoek elkaar op en doe het samen.”
Wij onderschrijven dit verhaal volledig. Als kantoor hebben we stappen gezet om organisaties te kunnen ondersteunen hierin en meer samen te werken. Wil je eens sparren over het thema, neem gerust contact met ons op
