Is de handhavingsvakantie van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties bijna voorbij?

Is de handhavingsvakantie van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties bijna voorbij - BLogs - Nieuws - Sanacount

Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties

De problematiek van de pseudo zelfstandige (would-be-zzp’er) schreeuwt om een oplossing. De opvolgende kabinetten zijn er in de afgelopen 10 jaar niet in geslaagd die oplossing te bieden. In het kader van de kabinetsformatie heeft De Sociaal-Economische Raad (SER) op 2 juni 2021 een akkoord tussen vakbonden en werkgeversorganisaties gepubliceerd over hervorming van de arbeidsmarkt.

Er zou een vermoeden van een dienstbetrekking moeten komen bij een uurtarief onder de 35 euro. Als de zzp’er, de opdrachtnemer, meent dat hij of zij werknemer is, is het aan de opdrachtgever voor de rechter te bewijzen dat dit niet het geval is. Een kritische noot van dit akkoord is dat bij de onderhandelingen geen zzp’ers betrokken zijn geweest. Het is aan het nieuwe kabinet om met wetswijzigingen te komen.
Wij zijn niet optimistisch en denken dat de kans groot is dat de zaak verder op zijn beloop wordt gelaten. Anders gezegd, de sinds 2016 bestaande handhavingsvrije periode van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA) zal waarschijnlijk nog wel enkele malen worden verlengd.

De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA)

De Wet DBA was bedoeld ter vervanging van de VAR (Verklaring Arbeidsrelatie) maar wordt sinds de inwerkingtreding niet gehandhaafd. Dat wil zeggen dat niet getoetst wordt of de arbeidsrelatie tussen de opdrachtgever en opdrachtnemer alsnog moet worden aangemerkt als dienstbetrekking. Het risico voor de opdrachtgever ligt bij het alsnog verschuldigd zijn van premies werknemersverzekeringen en eventuele pensioenpremies.

Let op, het handhavingsbeleid betekent niet dat de would-be-zzp’er kwalificeert voor ondernemerschap in de inkomstenbelasting. Voor de toetsing of sprake is van een dienstbetrekking is het arbeidsrecht van toepassing. Of met betrekking tot de bron van inkomen sprake is van winst uit onderneming (of eerder resultaat uit overige werkzaamheden) wordt bepaald door de voorwaarden die worden gesteld in de wetgeving van de inkomstenbelasting. Uiteraard is naast de (belasting)wetgeving ook de jurisprudentie bepalend.

Handhaving op z’n vroegst vanaf 1 oktober 2021

De politiek is tot nu toe niet in staat om de flexibele krachten op de arbeidsmarkt in (goede) banen te leiden. De handhaving wordt ‘op zijn vroegst’ 1 oktober 2021 gestart. Voorlopig hoeven opdrachtgevers dus nog niet te vrezen. De handhavingsvakantie geldt echter niet voor “kwaadwillenden”. Onder kwaadwillend wordt volgens de staatssecretaris verstaan dat de opdrachtgever opzettelijk een situatie van evidente schijnzelfstandigheid laat ontstaan of voortbestaan, omdat hij of zij weet, of had kunnen weten, dat feitelijk sprake is van een dienstbetrekking. Sinds 1 januari 2020 kan de Belastingdienst behalve in geval van kwaadwillendheid ook handhaven als een opdrachtgever aanwijzingen van de Belastingdienst niet binnen een redelijke termijn opvolgt.

Modelovereenkomst

Als een opdrachtgever niet vertrouwt op de handhavingsvakantie is het raadzaam om de arbeidsverhouding zoveel mogelijk als een overeenkomst van opdracht vorm te geven en ook zo te organiseren. Daarbij zou gebruik kunnen worden gemaakt van de DBA-modelovereenkomsten. Diverse modelovereenkomsten zijn op de website van de Belastingdienst te vinden. Het contract moet voor de eerste betaling zijn gesloten.

Bij het aannemelijk maken van het ondernemerschap door middel van een modelcontract kan men voor twee ankers gaan liggen:

  1. het niet persoonlijk verrichten van arbeid, wat betekent dat sprake moet zijn van vrije vervangbaarheid;
  2. afwezigheid van een gezagsverhouding, waarbij vrije vervangbaarheid irrelevant is.
Een dergelijke modelovereenkomst geeft dus helaas niet de zekerheid dat een dienstbetrekking kan worden uitgesloten. Dit is een niet te verwaarlozen risico voor de ‘werkgever’ die helaas al veel te lang duurt. Wij zien in de praktijk dat opdrachtgevers daarom meer interne regels opstellen waaraan zzp’ers moeten voldoen om het risico van het alsnog afdragen van premies werknemersverzekeringen en pensioen zoveel mogelijk te beperken. Dat geeft onnodige onzekerheid en ruis voor deze belangrijke groep arbeidskrachten.

Tot slot

Veel ondernemingen werken nog steeds liever met (goedkopere) zzp’ers dan met reguliere werknemers. Doordat echter al jarenlang aan een alternatief wordt gewerkt van de Wet DBA geeft dit veel onzekerheid voor deze flexibele schil van de arbeidsmarkt. Het wordt de hoogste tijd dat het kabinet snel met nieuwe wetgeving gaat komen die vooraf duidelijkheid gaat geven aan de opdrachtgevers, zzp’ers en would-be-zzp’ers over de arbeidsrelatie. Tot die tijd is het belangrijk dat het dossier in orde is met een geldige modelovereenkomst Wet DBA. En feitelijk ook gewerkt wordt naar de afspraken die in deze overeenkomst zijn vastgelegd.

Vragen over jouw situatie omtrent de Wet DBA?

Heb je vragen over dit onderwerp? Neem gerust contact op met Sanacount. Ben jij daarnaast benieuwd waar er binnen jouw bedrijf nóg meer voordeel te behalen valt? Of waar er kansen liggen? Doe dan de Sanacount Bedrijfsscan.

Deel pagina

Vragen over dit artikel?

 adviseert je graag!

Meer artikelen